Plas eindigt als 5e in NK correspondentieschaak

door Rob van der Plas, 24 september 2018


Omdat er wat discussies waren over de opzet van het NK (zo deden hele sterke spelers meestal niet mee uit angst voor ratingverlies) duurde het lang voor er weer eens een editie gespeeld werd. Zelfs lang voor corr.schaak begrippen: in 2013 vroeg ik mij al af wat de voorwaarden waren om mee te mogen doen. In 2015 begon dan eindelijk de voorronde, waar ik verplicht aan mee moest doen omdat mijn rating toen onder de 2300 lag. In groepjes van 5 zouden de eerste twee van ieder groepje zich plaatsen voor het NK. Dit werd bepaald geen succes: één deelnemer verloor alles, verder speelde iedereen tegen elkaar remise. Gedeeld 1-4 dus! Ook de SB was gelijk en, gelukkig voor mij, gaf rating de doorslag. Met de hakken over de sloot geplaatst dus.

Op 30 januari 2017 begon ik dan eindelijk aan mijn eerste NK. De finalegroep bestond uit maar liefst 17 deelnemers die een enkele competitie speelden. Vanwege het hoge remisepercentage bij corr.schaak ging ik er vanuit dat een +4 score voldoende zou zijn voor de titel. Verkeerd gedacht! Alex Koelewijn, net als ik in het "dagelijks leven" een 2100-speler, won maar liefst 6 partijen en verloor er niet één. Er zijn nog een paar partijen bezig maar hij kan niet meer ingehaald worden. De kampioen bezorgde mij mijn enige nederlaag:

Koelewijn - Plas

Stelling na 43...Lb5

Ik had hier nog wel hoop op remise, maar wit speelt het foutloos naar winst:
44.Lc2+ Txc2+
Want na 44...Kg5? 45.Tg7+ gaat mijn g-pion verloren en daarmee mijn laatste troef.
45.Kxc2 Pd7
Ook 45...Pc6 verliest: 46.Kc3 Le2 47.a4 en wit krijgt een pion op b6, pion b7 zal verloren gaan en uit.
46.Th4 Pxf6 47.exf6 Kxf6 48.Txg4 e5 49.Kc3 e4



Op deze stelling was mijn hoop gevestigd. Met al die pionnen op wit is het echter niet te houden:
50.Kd2 Lc6 51.Ke3 La4 52.Kf4 Lc2 Als zwart zijn loper heen en weer blijft spelen drukt wit met koning en toren de zwarte koning naar de achterste rij. Vervolgens a4 en (als zwart die niet slaat) b5, en d5 en e4 gaan verloren. Mijn gedekte vrijpion is eigenlijk niets waard, wit kan deze altijd met zijn toren tegenhouden. Na de tekstzet Lc2 gaat mijn a-pion verloren.
53.Th4 Ke6 54.Th7 b5 55.Th6+ Kd7 56.Txa6



En nog steeds dacht ik hier kans op remise te hebben! Want hoe komt wit verder?
56...Lb3 57.Th6 La2 58.Ke5 Lb3 59.Th7+ Kc6 60.Ke6 La2 61.Th3 Lc4 62.Tc3 Kc7 63.Ke7 Kc6 64.Kd8!



Zo dus! Op de club zou ik dit nog wel doorgespeeld hebben maar met monster Stockfish als hulpje is het kansloos, dus opgegeven: 1-0. Maar wat is eigenlijk het winstplan voor wit? Antwoord aan het einde van dit artikel, maar eerst zelf nadenken!

Verliezen van de koploper, dan kun je het eigenlijk wel vergeten. Om toch nog op mijn streefscore +4 te eindigen besloot ik waar het maar enigszins mogelijk was, op winst te spelen. In onderstaande stelling pakte dat goed uit!

Plas - Pannekoek

Stelling na 38...gxf4

Zwart bood hier remise aan, ik antwoordde met 39.Pxb7!! Dat is nog eens remise afslaan!
39...Lxb4? verliest wegens 40.Pa5!!, en nu:
Variant A: 40...Lxa5 41.Txa5 en de analyse is te lang om hier te vermelden, maar het komt erop neer dat een pluspion op beide vleugels zwart te machtig wordt.
Variant B: 40...Lxa3 41.Pxc6+ Kc8 42.Dxa3 en de zwarte koning houdt het niet droog, bijvoorbeeld 42...f3+ 43.Kg1 Tc7 44.Pa7+! Kb8 45.Db3+ Tb7 46.Da4! gevolgd door 47.Pc6+ en het paard gaat allerlei vreselijke aftrekschaakjes geven. Analyseer dit zelf naar mat in 20! :-)

De bedoeling is uiteraard dat, na het gespeelde 39...Txb7 (39...Kxb7 40.Dd3) 40.Txc6, de twee vrijpionnen sterker worden dan de loper. Goed ingeschat, gezien de stelling een paar maanden later:


Stelling na 53.a6

Inmiddels heb ik al 4 pionnen voor de loper, nu nog een vrijpion op de koningsvleugel en zwart houdt het niet meer. 53...Tb6?
53...Tb8 geeft de toren meer bewegingsvrijheid en zwart volgens Stockfish betere remisekansen. Nu moet de zwarte koning de a-pion in de gaten blijven houden. Wit kan rustig zijn stelling versterken. Weer een paar maanden later stond het zo:


Stelling na 71.Tc6

Zwart gaf het hier maar op. Een logisch vervolg zou zijn: 71...Ld4 72.Tc8 Le5 73.Ke6! Nu kan de loper de toren niet meer dekken. 73...Lb2 74.Txb8 Kxb8 75.Kf5 en zwart staat machteloos tegen h3, g4 en de loper kan niet zowel b8 én g7 in de gaten houden, bijvoorbeeld 75...La3 76.h3 Ld6 77.g4 hxg4 78.hxg4 Ka7 79.g5 Kxa6 80.g6 Kxb7 81.g7 en wint.

Met vier winstpartijen had ik mijn doelscore behaald, alleen die ene nederlaag was niet gepland... Gelukkig start in december alweer het volgende NK, nieuwe ronde nieuwe kansen! Kijk voor de volledige eindstand op https://www.iccf.com/event?id=64328. Als je op een uitslag klikt kun je de betreffende partij naspelen.

Oplossing winstplan in Koelewijn-Plas: eerst de zwarte koning wegjagen. Als deze naar de damevleugel gaat, dan plan 1: de zwarte koning naar de rand dwingen, de witte koning op c6 of c5 zetten, vervolgens a4 spelen, en zwart gaat mat (of moet de loper offeren). Als de zwarte koning naar de koningsvleugel gaat, dan plan 2: deze afsnijden door de toren op e5 te zetten, vervolgens met de witte koning naar a5 lopen en a4 spelen, de vrije b-pion beslist dan.

Dus na 64...Kd6 65.Th3! (dreigt mat!) volgt:
Plan 1: bijvoorbeeld 65...Kc6 66.Th6+ Kb7 67.Kd7 Ld3 68.Kd6 Lc4 69.Th7+ Kb7 70.Te7 Lb3 71.Te8! Kb7 72.Kc5 Lc4 73.a4! bxa4 74.b5 a3 75.Te7+ Kb8 76.Kc6 a2 77.b6 1-0
Plan 2: bijvoorbeeld 65...Ke6 66.Th5! Lb3 67.Te5+ Kf6 (anders plan 1) 68.Kc7 Lc4 69.Kb6 Kf7 70.Ka5 Kf6 71.a4! en wint.

Best leerzaam dat corr.schaak! :-)