Jeugdnieuws: Lichesstoernooitjes

door Margreet, 2 januari 2021


Aangezien we weer niet fysiek mogen schaken moest er voor een tweede keer uitgeweken worden naar online toernooitjes, al was het maar om tenminste íets aan schaken te doen. Ruud had op Lichess.org een paar toernooitjes aangemaakt, een beetje met dezelfde opzet als dit voorjaar, dwz, het A toernooi voor de gevorderden en het B toernooi voor degenen die nog niet zo ver zijn. Één verschil was dat de leden van de Koddige Koning, waar Ruud de jeugdleider van is, ook konden deelnemen, en die deden dat dan ook!

We voorzagen kennelijk in een behoefte want er hadden zich 28 kinderen gemeld, 13 in de A groep en 15 bij de B. Indrukwekkend. Er deden ook wat kinderen mee die nog maar kort lid zijn bij ons en die deden het niet slecht!

Op lichess kun je gelukkig snel en makkelijk een gratis account aanmaken. Als je dat eenmaal hebt kun je daar ook oefenen, puzzels maken en tegen andere kinderen online spelen buiten de vereniging om. Veel kinderen hadden dat account ook al, van eerdere toernooien.

Afgelopen donderdag hadden we de eerste 2 toernooitjes dus en er is flink gespeeld, betere en mindere partijtjes natuurlijk. Beide groepen speelden 4 partijtjes met een bedenktijd van 10 minuten pppp. Voor de meesten was dat meer dan genoeg, maar enkele kinderen gingen toch door de tijd.

In groep A speelden: Tycho, Jungbin, Oscar K, Oscar V, Arne en Daniel (om wat ervaring met de hoogste groep op te doen, want ze wisten van tevoren al dat ze daar niet veel zouden winnen), Noah , David en Simon, en van de Koko: Marlies, Austin, Rishab eventjes, en Denis (tegenwoordig Klimop).

Oscar K verkeerde in bloedvorm: hij won alle 4 de partijtjes en dus het toernooi, maar ook Tycho en David deden het prima met 3 uit 4. David had in de 1e ronde pech met zijn muis, vandaar het verlies toen. Noah werd keurig 4e met 2½ punt. Jungbin moest er duidelijk weer inkomen; hij is een tijdje niet komen spelen op de club, en aan de basisscholierentoernooien die de anderen speelden mocht hij niet meedoen. Oscar V klaagde over zijn muis die niet deed wat hij wilde, wat hem wel een puntje gekost moet hebben, en eindigde op 2 punten, net als Jungbin. Daarna kwamen Denis, Marlies, Austin, Simon (die te snel speelde, wat helaas een bekend verschijnsel is bij hem), Arne, die een punt had door de technische problemen van David, Rishab en tenslotte Daniel, die eigenlijk goed speelt, zij het wel heel erg aanvallend, maar hier nog niet echt mee kan, maar dat komt nog wel.

Groep B bestond uit: Maysara (een tijd niet op de club geweest vanwege een ongeluk; ze loopt nog met krukken), Joop, Kore, Luka H, de nieuwe broers Meijboom: Julius en Reinout, de nieuwe broers Stanic: Luka en Marko, de zusjes Ryu: Geunyoung, Hyunyoung en Hoyoung en van de Koko Lucas, de tweeling David en Julius, en, alweer: Rishab, die er door Ruud op was gewezen dat hij verkeerd zat bij A.

Er werd af en toe verrassend goed gespeeld, bv door Julius M, die pas 6 jaar is maar toch al 3e werd met 3 uit 4! Ik zag dat hij won van zijn naamgenoot bij de Koko die te veel stukken weggaf. En van Joop die daar ook niet geconcentreerd was. Zijn oudere broer deed het ook prima en werd 2e. Deze groep werd gewonnen door Lucas van de Koko, de broer van Marlies die alleen een remise speelde tegen Reinout. Joop won wel gemakkelijk zijn andere partijtjes en haalde ook 3 uit 4, maar tegen minder sterke tegenstanders dan Julius, dus werd hij 4e. Maysara moest er ook weer inkomen en werd 8e, achter de tweeling en Rishab van de Koko. Ze was kennelijk het herdersmat een beetje vergeten, terwijl Reinout en Julius daar zeer in gespecialiseerd schijnen te zijn (hoorde ik) en ze vloog er dus bij Reinout meteen in! Ga maar gauw weer eens nakijken wat je daartegen moet doen! Er zijn er trouwens wel meer die daar eens aandacht aan moeten besteden.

Uiteindelijk waren beide toernooitjes na bijna 1½ uur afgelopen. We kregen er veel positieve reacties op, wat Ruud ertoe heeft aangezet om nog wat toernooitjes te organiseren, nu op 30 en 31 december:

Het afscheidstoernooi van 2020

Op de app had Ruud een uitgebreide beschrijving gegeven van de opzet van dit toernooi, dat feitelijk uit 6 toernooitjes van een half uur bestond. Voor deze gelegenheid hadden we alle kinderen bij elkaar gezet, geen groep A en B dus.

Hij had 6 verschillende schaakvarianten uitgekozen. Ik heb de instructies gekopieerd en zet ze hierbij:

We gaan woensdag en donderdag iets heel anders doen!
Op beide dagen gaan we 3 verschillende schaakvarianten spelen en daarna willen we graag weten of jullie dit leuk vonden en welke variant je het leukste vindt.
Schaken is een heel serieus spelletje, maar je kunt er ook andere hele leuke spelletjes mee spelen, die wel allemaal lijken op schaken. Dat noemen we een schaakvariant.
Op beide dagen beginnen we om 15.30 uur, we spelen elke variant een half uur en dat doen we in één grote groep.
Als je partij klaar is, word je snel daarna weer ingedeeld voor de volgende partij, blijf dus bij je computer, laptop, tablet...

Als de schaakvariant is afgelopen (dus na max. een half uur) is er een pauze van 5 minuten voordat het volgende toernooitje begint.
Je moet je dus voor alledrie de toernooitjes apart inschrijven.
In de tussentijd kun je bijvoorbeeld even naar het toilet of wat drinken of gewoon even bijkomen...

Op woensdag gaan we de volgende 3 varianten spelen: Antichess, Racing Kings en three check.

Op donderdag gaan we de volgende 3 varianten spelen: Crazyhouse, Horde en Atomic

Meer weten? Wil je alvast oefenen?
Ga naar Lichess, klik in het 'menu' (linksboven) op SPELEN en begin een spelletje tegen de computer.
Als je tegen de computer speelt kun je het niveau zelf instellen, niveau 1 is makkelijk en niveau 8 is heel erg moeilijk.
Om gewoon een variant uit te proberen, zet het niveau lekker op 1 en probeer daarna steeds ietsje moeilijker. Veel plezier ;-)

Hopelijk doen er weer heel veel kinderen mee!
Tot woensdag & donderdag, Margreet, Robert & Ruud

Voor een aantal kinderen was het de eerste keer dat ze een schaakvariant speelden en het was behoorlijk wennen. Voor zo'n variant heb je vaak een heel andere tactiek nodig , daarom had Ruud ook voorgesteld om van tevoren even te oefenen, maar ik denk niet dat iedereen dat gedaan had... In ieder geval kwamen in totaal 18 kinderen meedoen deze dag, toch aardig wat!

Antichess (= weggeefschaak):
Wie het eerste al zijn schaakstukken kwijt is (dus ook de koning) die heeft gewonnen.
LET OP: slaan is verplicht, als je niet de zet kunt doen die je wil doen, dan moet je dus eerst iets slaan.
Je mag wel zelf kiezen wie en hoe je gaat slaan (als je kunt kiezen natuurlijk).


Tycho, en zeker Arne, deden fanatiek mee!

Weggeefschaak is een variant die de oudere jeugd op de club nog wel eens speelt en sommigen zijn er heel handig mee, dat zag ik wel. Je zou denken dat je daar niet goed voor hoeft te kunnen schaken, maar als het móet blijkt het knap lastig. Bovendien is het een ingesleten gewoonte om géén stukken weg te geven, dus je moet echt een knop omzetten. Oscar K had het helemaal voor elkaar: die verloor bijna geen enkel potje en werd 1e. Hij speelde ook de meeste partijtjes, want het was een arenatoernooi, dus als je snel klaar bent krijg je onmiddellijk een nieuwe tegenstander en dus meer kans op winstpunten. Meerdere kinderen vonden dit de leukste variant van de dag.

Racing kings (= Koningsrace)
Wie is er als eerste met zijn koning aan de overkant? Als je dat lukt dan heb je gewonnen!
LET OP: je mag elkaar NIET schaak zetten of een zet doen waardoor je schaak komt te staan.
Je mag verder gewoon alle stukken slaan.

De "racing kings" was dus de 2e variant. De stukken staan dan in een andere opstelling, en je moet zorgen dat de koning van je tegenstander niet door kan lopen en tegelijk je eigen koning beschermen. Mees was daar de beste maar de Oscars, Arne en Daniel zaten hem op de hielen. Maar ik zag Hoyoung wel een keer van Oscar K winnen!


Dit is dus die opstelling!

De 3e variant:

Three check (= 3x schaak)
Het klinkt heel simpel: je moet je tegenstander 3x schaak zetten en bij de 3e keer heb je direct gewonnen!
Offer dus gewoon al je stukken op om 3x schaak te zetten...
LET OP: je wint natuurlijk ook gewoon als het mat staat (ook als het pas de 1e keer schaak is)

3x schaak vonden meerdere kinderen ook heel leuk. Dit voorjaar hebben we dat al eens gedaan op chess.com, dus het was enigszins bekend. Toch werden diverse kinderen nog flink verrast door het 3e mat in 1 minuut tijd. Het was inderdaad zaak om meteen aan te vallen en niet te wachten tot je een mooie stelling had opgebouwd. Dan stond je al snel 3x schaak!

Voor de verandering won Oscar K ook dit toernooitje, met als goede 2e David van de Koko en als 3e Arne, die zich geweldig amuseerde met al deze varianten. Luka werd 4e dus die had het goed onthouden.

De laatste 3 varianten!

Donderdag 31 december was het tijd voor de laatste 3 varianten: crazyhouse, hordeschaak en atomic. Ook op deze oudejaarsdag verschenen er nog 17 kinderen, o nee 16, want nummer 17 was de vader van Oscar V die het zat was om alleen maar te zitten toekijken, en zelf een verdienstelijk schaker is.

Crazyhouse (= doorgeefschaak met jezelf):
Doorgeefschaak speel je als team, met z'n tweeën, tegen een ander team. Geslagen stukken geef je door aan je teammaat.
Nu mag je zelf de stukken inzetten die je hebt geslagen, dat geldt dan natuurlijk wel gelijk als een zet.
LET OP: je mag gelijk schaak zetten, je mag je tegenstander ook gelijk mat zetten met het stuk dat je inzet.

Dit was voor velen een bekende variant. Aan de zijkant stonden steeds de stukken klaar die je kon inzetten als je ze nodig had maar ik geloof dat sommige kinderen die nog niet met dat concept hadden gespeeld, er gewoon niet aan dachten en alleen speelden met de stukken die ze nog over hadden.

Vader Verwer won dit spel (heeft het vast ook vaak fysiek gespeeld), gevolgd door alweer Oscar K en Mees. Voor de jongeren was het duidelijk een minder vertrouwde variant.


Oscar zit er weer klaar voor: hij wil alle dagen wel toernooitjes spelen!

De 2e variant:

Horde (= Hordeschaak)
Wit heeft 36 pionnen, zwart heeft de 'normale' schaakopstelling!
Zwart wint door alle pionnen te slaan.
Wit wint door zwart schaakmat te zetten (pionnen promoveren en vervolgens mat zetten).
LET OP: klinkt simpel, maar dat is het zeer zeker niet!

Dit was zeker niet simpel. Je moet dit wat vaker spelen om er handigheid in te krijgen. De witspeler kan natuurlijk steeds maar pionnen laten aanrukken, maar als hij ze niet beschermt worden ze zo van het bord geveegd door zwart. Sommige zwartspelers vonden een gaatje voor hun dame om naar de achterlijn van wit te komen en van daar af alle pionnen te slaan maar vaak konden ze dan niet zomaar terug om te voorkomen dat er een doorbrak. Heel lastig! En als zwart dan lekker op dreef was en een heleboel pionnen van het bord veegde werd het vaak ineens pat omdat wit nog wel pionnen had maar niet meer kon zetten. Er waren niet veel witte pionnen die konden promoveren want zwart had meestal nog wel een toren op de achterlijn over...

Dit werd een overwinning voor de ervarenen: 1 Mees, 2 Sicco, Oscar’s vader, en 3 Jungbin. De anderen hadden het er moeilijk mee, daarom was dit niet de populairste variant.

Toen kwam de laatste variant, in alle opzichten de klapper van de dag: atomic!

Atomic (= Atoomschaak)
Bij Atoomschaak 'ontploffen' de schaakstukken wanneer je iets slaat (zet je geluid aan!).
Wanneer je iets slaat, verdwijnt het stuk dat wordt geslagen, je eigen stuk verdwijnt + alle stukken die op een veld staan dat grenst aan het geslagen stuk (ook diagonaal/schuin).
Behalve pionnen!! Als een pion op een aangrenzend veld staat, verdwijnt hij dus niet!
LET OP: sla je een stuk dat schuin of vlak naast de koning van je tegenstander staat, dan is de koning dus ontploft en heb je gewonnen!

In alle huizen met deelnemers zal een flink aantal knallen te horen zijn geweest want met iedere ontploffing hoorde je die (en dan ook nog de knallen buiten). Dat vonden de meeste kinderen wel erg grappig. Bij deze variant werden de meeste partijtjes gespeeld want ze duurden natuurlijk niet lang: als je even goed oplette kon je leuk uitmikken waar je iets moest slaan om de koning te pakken! De meeste kinderen vonden dit de leukste variant.


Noah zit er helemaal in!

Oscar V won deze ronde met afstand, hij speelde ook de meeste partijtjes; het helpt echt als je de strategie al gauw doorhebt. Maar ook Luka, Daniel en Noah deden het heel goed! En uiteraard Oscar K die 2e werd, voor Sicco.

Enfin, tegen 17u00 was iedereen wel uitgeknald en uitgespeeld en konden de oliebollen weer op tafel. Het was een groot succes, deze variantentoernooitjes! Ruud: hartelijk bedankt!!

Iedereen de beste wensen voor het jaar 2021!